EZ kan MSD een “octrooirechtelijke dwanglicentie” opleggen
ArrayEZ kan MSD een “octrooirechtelijke dwanglicentie” om ervoor te zorgen dat het banenverlies en verlies aan onderzoekscapaciteit bij Organon in Oss wordt beperkt, dat stelt mr. Severin de Wit intellectueel eigendom consultant bij IPEG Consultancy B.V. op zijn website. Minister van der Hoeven kan MSD dus met “octrooirechtelijke dwanglicentie”, een in de wet verankerde bepaling, dwingen een octrooilicentie te geven onder alle MSD octrooien welke nodig zijn geneesmiddelenonderzoek op de gebieden waar Organon sterk en bekend om is, in Oss voort te zetten.
De wet zegt dat een dergelijke dwanglicentie door het ministerie van EZ kan worden verleend “in het algemeen belang”. In dit geval is dat algemeen belang dat Nederland een kennis intensief land is. Als deze kennis uit Nederland verdwijnt is dat een onevenredig zware economische slag voor de regio rond Nijmegen en Oss maar zeker ook Nederland als kennisland.
Het is weliswaar een een zelden toegepaste wettelijke regeling om een bedrijf te dwingen een licentie (lees: toestemming) te verlenen onder haar octrooien maar zou volgens Severin een goed middel zijn om de onderzoeksers in Oss zelfstandig een “doorstart” te laten maken.
Het plan bestaat om in Oss een nieuw een Life Sciences Park in Oss op te richten dat verder kan werken aan onderzoek en ontwikkeling op farma gebied. De kennis die de Organon onderzoekers daarbij zouden kunnen gebruiken blijft eigendom van MSD, beschermd door MSD octrooien. Na sluiting van Organon bestaat er voor MSD geen enkele juridische verplichting die onderzoekers toe te staan de in haar octrooien vastgelegde onderzoeksmethodes te blijven gebruiken. Daarmee lijkt het idee van een
nieuw onderzoekinstituut in Oss ten dode opgeschreven.
Severin de Wit komt met de suggestie dat de overheid MSD kan vragen vrijwillig een licentie te verschaffen, maar de kans is groot dat MSD dat zal weigeren, om te voorkomen dat een “concurrerend†onderzoeksinstituut in het zadel geholpen met zeer specifieke kennis, waar MSD
eigendomsrechten op heeft. Maar EZ heeft dus ook een middel om af te dwingen dat MSD verplicht toe te staan dat haar kennis toegepast behouden blijfgt voor Nederland. De Rijksoctrooiwet biedt de mogelijkheid een octrooihouder te dwingen toestemming te geven om de onder octrooi
beschermde technieken te blijven gebruiken. Deze wettelijke dwang is na de oorlog in Nederland nog maar twee keer toegepast.
Tegen een dwanglicentie zijn zeker argumenten aan te voeren, maar gelet op het zwaar maatschappelijk belang hoogwaardige kennis in Nederland te behouden, lijken een dergelijke oingreep van EZ goed kans van slag te hebben. In elk geval voorziet de dreiging met een dwanglicentie de Minister van EZ van een machtig onderhandelingswapen.
Op 8 juli werd aangekondigd dat 2175 medewerkers bij MSD in Oss, Schaijk en Boxmeer die komende jaren worden ontslagen. Het Amerikaanse moederbedrijf wil namelijk de huidige onderzoek- en ontwikkelafdelingen sluiten en verplaatsen naar de Verenigde Staten.