Beademing rechtstreeks in het bloed bij patiënt met Mexicaanse griep
Array
azM heeft Europese primeur met levensreddende techniek
Het leven van een reeds opgegeven Mexicaanse-grieppatient die niet meer op normale manier beademd kon worden, is in het azM gered dankzij een techniek van beademing die niet eerder in Europa is toegepast. De patient, die onlangs uit het ziekenhuis ontslagen is, kreeg drie weken lang zuurstof toegediend rechtstreeks in het bloed, waardoor de longen in rust konden genezen van een zware ontsteking. Deze techniek, extracorporale membraanoxygenatie oftewel ECMO via een enkele katheter in een halsader, is in het azM inmiddels een tweede keer met succes toegepast.
Een van de kenmerken van het Mexicaanse-griepvirus is dat het ernstige longbeschadiging kan veroorzaken die leidt tot het zogenoemde ARDS (Acuut Respiratoir Distress Syndroom), een levensbedreigende situatie. Dat was bij een van de met ECMO behandelde patienten, een 54-jarige man uit Stramproy, het geval. Alle bekende beademingstrucs om het lichaam te voorzien van zuurstof, voldeden niet meer. Vervolgens is de beslissing genomen om de patient bij wijze van laatste redmiddel rechtstreeks in het bloed zuurstof toe te dienen. Het bloed wordt dan uit het lichaam gedraineerd via een lange katheter en gaat vervolgens door de oxygenator of kunstlong. Daar wordt koolstofdioxide uit het bloed geblazen en zuurstof erin. Nadat het de kunstlong is gepasseerd, gaat het bloed weer terug naar de patient.
“Het lijkt wat op een hartlongmachine die hartchirurgen gebruiken als ze voor een bypass of een andere openhartoperatie het hart moeten stilleggenâ€, zegt Jos Maessen, Hoofd van de afdeling Cardiothoracale Chirurgie. “Waar bij een hartoperatie het bloed slechts een uur lang door de machine gaat, kan dat bij ECMO veel langer duren, tot wel een maand langâ€, aldus Maessen.
Overnemen
ECMO stelt de vitale organen in de gelegenheid om te rusten terwijl medicatie en mechanische beademing de patient doen herstellen. Indien de ziekte of beschadiging aan hart en/of longen voldoende hersteld is, wordt de ECMO geleidelijk gestopt, waardoor het hart en de longen het werk beetje bij beetje weer overnemen. Het kan dan nog enkele weken tot zelfs maanden duren eer de patient volledig hersteld is.
Bij de twee patienten die in het azM succesvol met ECMO behandeld werden, werd zogenoemde veno-veneuze of VV-ECMO toegepast gedurende meer dan drie weken. Deze techniek wordt gebruikt als alleen de longen, en niet ook het hart, ondersteund moeten worden. “In dit geval is voor het eerst in Europa een techniek toegepast bij een volwassene waarbij via een prik in de hals door de intensivist slechts één slangetje nodig is bij het toepassen van de kunstlongâ€, stelt Patrick Weerwind, hoofd van de afdeling Extracorporale Circulatie van het azM. “Mensen die ECMO nodig hebben, zijn ernstig ziek en zouden zonder deze ondersteuning hoogstwaarschijnlijk overlijden. Deze procedure is echter niet zonder risico’s. Door het toepassen van deze nieuwe methode bij volwassenen kan het aantal risico’s wel beperkt wordenâ€, zegt Weerwind.
Pasgeborenen
ECMO is een hooggespecialiseerde techniek, die niet in elk ziekenhuis beschikbaar is. In het azM wordt ECMO reeds langer toegepast bij pasgeborenen. Het cardiovasculaire team zet ECMO in bij patienten met hartfalen, maar dan is de techniek primair bedoeld ter ondersteuning van het hart en niet voor de longen. Vanuit deze ervaringen werd in het azM  nu voor het eerst ECMO succesvol toegepast bij volwassenen met longproblematiek. Dat hierbij een gezonde, relatief jonge patient met een levensbedreigende longonsteking door het Mexicaanse-griepvirus het leven kon gered worden, is een opsteker voor het hele ECMO-team. “Immers, de techniek is zo complex en arbeidsintensief dat je dit enkel kunt doen door optimaal teamwork en extra inzet van alle betrokkenenâ€, zegt Paul Roekaerts, Hoofd van de afdeling Intensive Care van het azM. “In meerdere centra worden er bedden op de intensive care gesloten wanneer een patient aan de ECMO gaatâ€, aldus Roekaerts. Ondanks de drukte tijdens de Mexicaanse-grieppandemie is dat in het azM niet gebeurd. De afdeling werkt op dit moment aan het optimaliseren van de techniek.
De betrokken man uit Stramproy lag drie weken lang aan de ECMO. Inmiddels is hij ontslagen uit het ziekenhuis en revalideert hij in Hoensbroek. Hij maakt het naar omstandigheden goed.
