Grote kwaliteitsverschillen in gezondheidszorg
ArrayDe toegankelijkheid van de zorg in Nederland is onverminderd goed. Voorzieningen zijn dichtbij en toegankelijk. Weinig mensen zien af van een bezoek aan de arts vanwege de kosten. Wel zijn de onderlinge verschillen tussen zorgverleners groot, zowel in prijs als in kwaliteit. Dat staat in de Zorgbalans 2010 van het RIVM.
Met behulp van 125 indicatoren beschrijft de Zorgbalans de toegankelijkheid, kwaliteit en kosten van de Nederlandse zorg. Het RIVM toetst sinds 2006 de Nederlandse gezondheidszorg.
Kwaliteitsverschillen
De onderzoekers geven een aantal voorbeelden waaruit grote kwaliteitsverschillen tussen zorgverleners en zorginstellingen blijken. Zo verschillen huisartsen aanzienlijk in de mate waarin ze volgens professionele richtlijnen geneesmiddelen voorschrijven (49% – 77%). Het aantal ongeplande keizersneden in ziekenhuizen loopt uiteen van 7% tot 30%. Het percentage behandelingen in de geestelijke gezondheidszorg dat door clienten zelf wordt beeindigd, varieert van 5% tot 28%. Tenminste 7% van de bewoners in instellingen voor verpleging en verzorging krijgt in een periode van dertig dagen te maken met verkeerd medicijngebruik: ook dit percentage is sterk afhankelijk van de instelling waar iemand verblijft.
Prijsverschillen
Ook valt op dat de prijzen grote verschillen laten zien, terwijl de geleverde prestatie vergelijkbaar is. De kosten voor een consult in een huisartsenpost varieert van 35 euro tot 185 euro. Een ander voorbeeld: de prijs van een liesbreukoperatie ligt tussen de 1.000 en 2.500 euro, afhankelijk van het ziekenhuis van keuze.
Moeilijk kiezen
Het maakt wel wat uit door wie en waar iemand behandeld wordt. Op internet komt steeds meer informatie beschikbaar die patienten ondersteunt bij het maken van keuzes. Maar deze informatie is toch nog tamelijk algemeen van aard. Patienten krijgen bijvoorbeeld te weinig inzicht in waar zij het beste terecht kunnen voor een specifiek probleem. Zorgverzekeraars letten bij het afsluiten van contracten met zorgaanbieders nog vooral op de prijs en onvoldoende op kwaliteit.
Uitgavengroei aanzienlijk
De uitgavengroei van de Nederlandse zorg is opvallend; 7% in de jaren tussen 2007 en 2009, tegenover 4,5 % in de jaren ervoor. De reden hiervoor is vooral dat er meer zorg wordt geboden. In de geestelijke gezondheidszorg zijn er meer ambulante contacten; in de ziekenhuizen meer (dag)opnamen en verrichtingen; in de ouderenzorg worden meer uren per client besteed. Er komt veel terug voor de kosten die in de gezondheidszorg gemaakt worden. We zien een substantiele daling in de vermijdbare sterfte.
Voor de overheidsfinancien is een blijvend sterke uitgavengroei van grote invloed. Het aandeel van de zorg in de totale collectieve uitgaven is gestegen tot bijna 20%.