Hoe staat het ervoor met de vaccinontwikkeling? Een overzicht Hoe staat ervoor met de vaccinontwikkeling? Een overzicht
Array
Slim virus
Niemand durft meer te voorspellen hoe lang het duurt voordat er een vaccin is dat (gedeeltelijk) beschermt tegen een hiv-infectie. Het hiv-virus blijkt slim te zijn. Het bedekt zich met allerlei suikers waardoor het immuunsysteem moeilijk grip kan krijgen op het virus. Dit maakt het ontwikkelen van een vaccin moeilijk .
Levende virussen gebruiken?
Een vaccin maken van verzwakt, levend virus is de beste methode om resultaat te boeken, maar dit wordt voor hiv niet als een veilige optie beschouwd . Het risico dat het virus zichzelf reactiveert door mutaties is onaanvaardbaar hoog. Wel wordt gedacht aan het ontwikkelen van een virus dat zich maar een keer kan vermenigvuldigen (single cycle reproduction). Zodra dit veilig blijkt kunnen zulke vaccins ingebracht worden bij mensen. Voorlopig is dat niet het geval.
De veilige methode
Omdat levend verzwakt virus toedienen nog niet veilig is, zijn tot nu toe vaccins getest waaraan stukjes eiwit of gen van het hiv-virus toegevoegd zijn. Deze vaccins leveren geen gevaar voor infectie op. Het idee is dat onze afweer deze stukjes virus leert herkennen. Als daarna hiv het lichaam binnendringt , dan weet het immuun systeem dat ze naar deze binnendringer toe moeten om er een blokkerend laagje omheen te leggen. Dit gebeurt via speciale antistoffen, neutralizing antibodies geheten. Daarnaast zal het immuunsysteem geinfecteerde cellen opruimen. Dit gebeurt via de T-cellen van het immuunsysteem.
Eiwit toevoegen
In 2003 werd voor de eerste keer een vaccin getest dat zou moeten zorgen voor de aanmaak van antistoffen tegen hiv (VaxGen). Het viruseiwit dat aan het vaccin toegevoegd werd was GP120. Helaas bleek het vaccin niet effectief. In 2009 is dit vaccin nogmaals getest in combinatie met een ander type vaccin. Dit onderzoek heeft een effectiviteit van 31% laten zien. Helaas is het effect te bescheiden en te tijdelijk om het vaccin op de markt te brengen. Maar dit resultaat is wel een belangrijke voortgang in het vaccinonderzoek.
Gen toevoegen
Als er stukje gen van het hiv-virus is toegevoegd spreken we van een DNA-vaccin. Een variant hier op is de Recombinant Vector Vaccin. Volgens sommige wetenschappers is een DNA-vaccin effectiever als er een vector (= voertuig) wordt gebruikt om de genen naar de cellen te brengen. Een voorbeeld van een virus dat als vector kan dienen is het verkoudheidsvirus. In dit onschuldige virus wordt een stukje hiv ingezet. Nadeel van een DNA- vaccin is dat het erg instabiel is. Naar verwachting is de immuunreactie die je opwekt tijdens vaccinatie te zwak is om bescherming te bieden tegen toekomstige infecties met hiv.
Onderzoek naar 25 vaccins
Op dit moment lopen er wereldwijd onderzoeken naar ongeveer 25 verschillende vaccins, die alleen of in combinatie worden getest; de meeste zijn gebaseerd op de recombinant vector-techniek. Op dit moment worden in het laboratorium vaccins ontwikkeld met nieuwe vectoren die het immuun systeem veel kunnen beter activeren. Deze nieuwe vaccins worden in de komende jaren getest. Een groot nadeel is dat alle onderzoeken hetzelfde concept volgen; ze activeren maar n tak van het immuun systeem, die van de T-cellen.
Neutralizing antibodies
De meeste wetenschappers denken dat T-cell vaccins niet voldoende is om volledige bescherming te bieden tegen hiv. T-cellen kunnen hiv-genfecteerde cellen opruimen, maar kunnen niet voorkomen dat cellen genfecteerd worden; daarvoor heb je een neutraliseerde laagje nodig. Speciale antilichamen, neutralizing antibodies geheten, kunnen hiervoor zorgen. Het ontwikkelen van vaccins die zorgen voor de vorming van neutralizing antibodies, is momenteel n van de belangrijkste prioriteiten voor het aidsvaccinonderzoek. Vorig jaar nog zijn er een aantal nieuwe en zeer krachtige afweerstoffen gevonden die aanzetten tot de vorming van neutralizing antibodies. Deze zijn gevonden in een kleine groep mensen die hiv bij zich dragen. Helaas hebben de bewuste afweerstoffen deze mensen niet geholpen om hun hiv-infectie onder controle te brengen; daarvoor is het te laat. Maar als je deze afweerstoffen al zou hebben voordat je bloot wordt gesteld aan hiv, dan zouden ze misschien een infectie kunnen voorkomen.
Hoe nu verder?
De combinatie van een neutralizing antibodies vaccin en een T-cell vaccin biedt de beste kansen om hiv-infectie te voorkomen. Verder kunnen binnen het vaccinonderzoek belangrijke aanknopingspunten gevonden worden door meer onderzoek te doen naar zogenaamde elite controllers. Het gaat hier om een kleine groep mensen die hiv bij zich dragen, maar het virus tientallen jaren in toom weten te houden zonder dat deze mensen ziekteverschijnselen vertonen.
Bron:AllePersberichten.nl
