Antisociaal gedrag volwassenen al op kinderleeftijd aanwezig
Array
Promovenda: “Tijdige herkenning van gedragsproblemen bij kinderen kan gewelddadig gedrag op latere leeftijd beperken.”
Voorspellen gedragsproblemen bij kinderen psychische problemen op volwassen leeftijd? Lijken volwassen gedragsproblemen op de problemen die een kind vroeger had? Worden gewelddadige kinderen ook gewelddadige volwassenen? Promovenda Joni Reef onderzocht op de afdeling Kinder en Jeugdpsychiatrie van Erasmus MC de lange-termijngevolgen van gedragsproblemen in de kindertijd. Op 21 mei 2010 promoveert zij op het onderzoek.
Menig kind kampt met ingrijpend probleemgedrag. Gedurende de kindertijd zorgt het probleemgedrag vaak voor spanningen in het gezin, moeilijkheden met vriendschappen, weinig zelfrespect en slechte schoolprestaties. Ouders van probleemkinderen zoeken vaak geen professionele hulp. Op deze manier blijven gedragsproblemen, moeilijkheden op school en slechte gezinsverhoudingen in stand. Langdurig probleemgedrag heeft niet alleen negatieve gevolgen voor het individu zelf, maar kent ook maatschappelijke gevolgen zoals schooluitval, werkloosheid en hoge onkosten door geestelijke gezondheidszorg en optreden van politie en justitie. Om langdurig probleemgedrag te voorkomen, moeten kinderen met risicovol gedrag vroegtijdig in speciale preventie programma’s opgenomen worden. Om te bepalen wat nu precies risicovol gedrag is, en welke kinderen risico lopen op levenslange problemen, zijn langlopende studies naar de ontwikkeling van problemen van kindertijd tot in volwassenheid nodig.
Reef: “22% van de kinderen die problemen hadden, hebben die in volwassenheid nog steeds. Sommige problemen zijn blijvender dan andere problemen. Angstige of depressieve kinderen lopen het meeste kans om op latere leeftijd nog steeds last van deze problemen te hebben. Deze kinderen hebben een tweemaal zo hoge kans op angstige en depressieve problemen in volwassenheid.”
Bij nader onderzoek naar antisociaal gedrag bleek dat er vooral een verschil is tussen kinderen met reactief antisociaal gedrag en proactief antisociaal gedrag. Reactief antisociale kinderen, oftewel ongehoorzame en driftige kinderen, zijn vaak als reactie antisociaal, en niet uit eigen beweging. Deze kinderen hebben minder kans op agressief gedrag in volwassenheid, maar zullen eerder angstig of depressief zijn. Proactief antisociale kinderen zijn niet als reactie, maar uit eigen beweging antisociaal. Vooral deze kinderen, dus kinderen die liegen, vandalistisch zijn en stelen, lopen kans om als volwassene te ontsporen.
Op het gebied van de ontwikkeling van volwassen gewelddadig crimineel gedrag werd een opmerkelijk resultaat gevonden. Vooral meisjes met antisociale gedragsproblemen bleken een aanzienlijk risico te lopen op het vertonen van fysiek geweld en bedreiging op volwassen leeftijd. Dit impliceert dat men zich bewust moet zijn van verschillen tussen jongens en meisjes met betrekking tot gedragsproblemen, en dat men alert moet zijn op meisjes met antisociale gedragsproblemen. Tijdige herkenning van kinderen met gedragsproblemen zou gewelddadig gedrag op latere leeftijd kunnen beperken.
Het onderzoek, uitgevoerd door de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie van het Erasmus MC, behoort tot een van de langst lopende longitudinale bevolkingsonderzoeken naar de ontwikkeling van gedragsproblemen en emotionele problemen van kindertijd tot in volwassenheid, over een periode van maar liefst 24 jaar. Het onderzoek laat zien dat er verschillende soorten langdurige ontwikkeling van gedragsgestoorde kinderen bestaan, zelfs tot aan een leeftijd van 40 jaar. De basis voor het onderzoek van Reef is gelegd in 1983. Toen kregen de ouders van meer dan 2000 kinderen in de leeftijd van vier tot zestien jaar een vragenlijst over het gedrag van hun kind. Vervolgens werd het onderzoek bij deze groep kinderen op verschillende leeftijden herhaald. Voor het onderzoek van Reef zijn nu de kinderen zelf benaderd. De kinderen – inmiddels 24 jaar ouder en volwassen geworden – werd gevraagd naar hun gedrags- en emotionele problemen aangevuld met vragen over hun volwassen crimineel gedrag.
