25 april malariadag: malaria nog steeds grote killer
ArrayWereldmalariadag valt op zondag 25 april en in 2010 is deze dag uitzonderlijk belangrijk. In september zal de vooruitgang van de millenniumdoelen voor 2015 geevalueerd worden. Nog steeds richt malaria een enorme ravage aan. Ondanks verbeterde behandelingen en diagnostiek sterven er elk jaar één miljoen mensen aan de ziekte. In Afrika ten zuiden van de Sahara is malaria de grootste moordenaar van kinderen jonger dan vijf.
Wrang
Martin De Smet, arts en malaria-expert van Artsen zonder Grenzen: ‘Dit feit wordt nog wranger met de wetenschap dat er efficiente, snelle diagnostische tests en behandelingen bestaan. De op artemisinine gebaseerde combinatietherapie (ACT) blijkt een zeer doeltreffende behandeling. ACT werkt snel en kent nauwelijks bijwerkingen.’ De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en 41 Afrikaanse landen hebben ACT opgenomen in hun richtlijnen om malaria te bestrijden.
Malaria behandelen met succes
Er is ook een betrouwbare en gemakkelijk te gebruiken diagnostische test: met één druppel bloed is het resultaat na vijftien minuten bekend. In 2009 diagnosticeerde en behandelde Artsen zonder Grenzen meer dan één miljoen patienten in dertig verschillende landen met succes. Op dit moment bevecht Artsen zonder Grenzen samen met de overheid in Burundi een enorme malaria-epidemie: meer dan 60.000 mensen zijn er al getest en behandeld.
Verkeerd voorschrijven
Martin De Smet vervolgt: ‘Desondanks krijgen vele mensen die koorts hebben systematisch malariamedicijnen, ook al zijn ze niet eerst voor malaria getest. Dat leidt niet alleen tot het onnodig voorschrijven van ACT, maar het kan ook ernstige gevolgen voor de patient hebben: hij of zij wordt wellicht niet behandeld voor de echte oorzaak van de koorts. Het gebruik van diagnostische tests, zoals aanbevolen door de WHO, kan dat risico verminderen. Artsen zonder Grenzen gebruikt sneltesten of microscooptesten.’
Uitbreiden
‘En de distributie van preventieve middelen, zoals geïmpregneerde muskietennetten, moet aanzienlijk uitgebreid worden. Betrouwbare tests en behandelingen moeten op veel grotere schaal worden ingevoerd. In landen waar armoede wijdverspreid is, betekent dat dat toegang tot gezondheidszorg gratis moet worden. Uit ervaringen van Artsen zonder Grenzen in landen als Mali en Sierra Leone blijkt dat het aantal patienten dat met succes wordt behandeld, kan verdrievoudigen als medische zorg gratis is. Belangrijker nog is dat het aantal sterfgevallen waarvan malaria de (mede)schuldige is, aanzienlijk kan afnemen.’
Cruciaal
‘2010 is een cruciaal jaar in de strijd tegen malaria,’ zegt Martin De Smet. ‘In september zullen regeringen uit de hele wereld de vooruitgang in het behalen van de millenniumdoelen bekijken. Het doel voor malaria is een halvering van het aantal patienten in 2015. De grootste donoren zullen beslissen hoeveel ze schenken aan het Global Fund, een organisatie die malaria, tuberculose en hiv/aids bestrijdt. De noodzakelijke middelen om malaria te bestrijden zijn er. Nu moeten ze gebruikt worden.’
Strijd tegen malaria
‘Veel landen hebben de voorbije jaren vooruitgang geboekt in de strijd tegen malaria. Ze werden daarbij voornamelijk gefinancierd door het Global Fund. Maar in veel andere landen is er nog veel werk aan de winkel. Welvarende landen moeten ontwikkelingslanden blijven steunen in hun strijd tegen malaria – en een goede financiering van het Global Fund maakt daar deel van uit.’
Hoop en waarheid
‘Het opstellen van de millenniumdoelen, en de daarmee uitgesproken beloften, gaf mensen in ontwikkelingslanden hoop. Hoop dat het niet langer normaal zou worden gevonden dat er elke dag nog zoveel mensen sterven aan ziektes die te voorkomen én te behandelen zijn. Dat het niet langer als “business as usual” wordt gezien dat mensen komen te overlijden omdat ze niet de behandeling kunnen krijgen die ze nodig hebben. Of die hoop waarheid wordt zal afhangen van hoe de wereld reageert op de voortslepende noodsituatie waaraan malaria en andere dringende gezondheidsproblemen in ontwikkelingslanden ten grondslag aan liggen,’ zo besluit Martin De Smet.
Vooral in Afrika, Azie en Latijns-Amerika bedreigt de malariamug de levens van duizenden mensen. Daarmee behoort malaria tot de dodelijkste ziekten in arme landen. Meer weten? Bekijk ons malariadossier.
Bron: AzG