Afweer en prostaatkanker: vriend of vijand?
Array
Over het ontstaan van prostaatkanker en de behandeling ervan, zijn de afgelopen jaren veel nieuwe ontdekkingen gedaan. Winald Gerritsen, directeur VUmc CCA, laat in zijn oratie ‘Afweer en prostaatkanker: vriend of vijand?’ zien hoe natuurlijke afweer een belangrijke rol speelt bij de genezing van prostaatkanker.
Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen. 8000 mannen per jaar krijgen de diagnose prostaatkanker te horen. Van die mannen is 60% ouder dan 65 jaar. In Nederland leven er ongeveer 36.000 mannen met prostaatkanker en ongeveer 2000 mannen overlijden per jaar aan de ziekte.
Natuurlijke afweer vervult een bijzondere rol bij prostaatkanker. Bij een ontsteking, in feite een natuurlijke afweerreactie tegen bacterien, worden er stoffen aangemaakt die schade veroorzaken aan de prostaat. Een chronische ontsteking is mede oorzaak van het ontstaan van prostaatkanker. Het afweermechanisme is dan een vijand. Maar het afweermechanisme blijkt ook een vriend te kunnen zijn. VUmc heeft, in samenwerking met enkele Amerikaanse instituten, aangetoond dat het stimuleren van diezelfde natuurlijke afweer gebruikt kan worden bij de behandeling van prostaatkanker.
Afweer inzetten tegen prostaatkanker gebeurt in drie stappen: met behulp van cellen verkennen waar de kanker zit, vervolgens deze informatie doorgeven aan andere cellen en daarna met behulp van deze ‘getrainde’ cellen een aanval opzetten tegen de kanker. In 2009 is in de Verenigde Staten ook een succesvol vaccin tegen prostaatkanker ontwikkeld. Een samenwerking tussen internationale onderzoekers in Baltimore, New York en Amsterdam leidde daarmee tot een dubbele strategie. De combinatie van een vaccin en het efficient opzetten van de aanval met behulp van de natuurlijke afweer, helpt bij 20% van de patienten de prostaatkanker terug te dringen.
Winald Gerritsen spreekt zijn inaugurele rede uit op 22 januari 2010, hiermee wordt Gerritsen geïnstalleerd als hoogleraar translationele oncologie, in het bijzonder gen-immunotherapie aan VUmc. De rede wordt voorafgegaan door het symposium ‘Fighting the blues, Symposium on prostate cancer’.
