NZa: Tarief farmaceutische zorg biedt in 2009 ruimte voor onderhandeling
ArrayDe tarieven voor farmaceutische zorg kunnen in 2011 worden vrijgegeven. Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit in haar advies aan de minister van VWS over vrije prijsvorming voor farmaceutische zorg. Apothekerstarieven blijven tot die tijd gereguleerd. Wel biedt het apothekerstarief 2009 vooruitlopend op vrije prijsvorming voor het eerst ruimte aan apotheken en zorgverzekeraars voor onderhandeling over prijs en kwaliteit.
De minister heeft de NZa gevraagd de mogelijkheid van vrije prijzen per 2010 te onderzoeken. De NZa is van mening dat 2010 niet verstandig is, vanwege het ontbreken van duidelijke ‘onderhandelingstaal’, in de vorm van prestaties. Ook consumentenorganisaties als de NPCF en Consumentenbond hebben bij de NZa aangegeven dat zij zich zorgen maken over de borging van de kwaliteit van farmaceutische zorg door het ontbreken van transparantie van de inhoud en kwaliteit van de geboden zorg. Daarnaast is het gebrekkige vertrouwen tussen partijen onderling sinds de invoering van het preferentiebeleid voor de NZa reden vrije prijsvorming een jaar uit te stellen.
De NZa heeft bij het beoordelen van de haalbaarheid van vrije tarieven voor farmaceutische zorg vooral gekeken naar de gevolgen voor de consument. De NZa concludeert dat vrije prijsvorming meerwaarde kan opleveren voor de kwaliteit, betaalbaarheid en bereikbaarheid van farmaceutische zorg en kan leiden tot een betere kwaliteit/prijsverhouding daarvan. Ook consumentenorganisaties als de NPCF en de Consumentenbond beamen dit. Vrije apothekerstarieven brengen ook risico’s voor deze consumentenbelangen met zich mee, maar deze blijken vooralsnog voldoende beheersbaar.
Het belangrijkste risico is het ontbreken van de objectivering van de huidige kwaliteit en de meetbaarheid daarvan. Om de kwaliteit van farmaceutische zorg ook in de toekomst te borgen, stelt de NZa de ontwikkeling en vaststelling van nieuwe declarabele prestaties dan ook als randvoorwaarde bij de invoering van vrije prijsvorming voor farmaceutische zorg. Deze prestaties omschrijven de inhoud en kwaliteit van farmaceutische basiszorg. Zorgverzekeraars en apothekers kunnen vervolgens onderhandelen over de prijs van deze prestaties. Een tijdige vaststelling en invoering van deze prestaties is echter praktisch nauwelijks haalbaar voor 1 januari 2010, ook gezien het gebrek aan vertrouwen. De NZa maakt daarnaast goede afspraken met de Inspectie voor de Gezondheidszorg over de controle op de kwaliteit van zorg als de apothekerstarieven eenmaal zijn vrijgegeven.
De NZa heeft haar voorgenomen advies in het najaar in de vorm van een consultatiedocument aan marktpartijen voorgelegd. Tijdens deze marktbrede consultatieronde kwam het geringe wederzijdse vertrouwen tussen zorgverzekeraars en apothekers als een van de grote risico’s naar voren. Beide partijen vrezen dat de ander in geval van vrije apothekerstarieven teveel macht zou hebben. De NZa acht de kans op het ontstaan van marktmacht bij een van beide partijen op dit moment zeer klein. Het ontbreken van voldoende vertrouwen maakt echter een markt waarop de tarieven helemaal vrij zijn kwetsbaar.
Het tarief 2009 biedt partijen binnen een bepaalde bandbreedte de mogelijkheid samen te onderhandelen. Hierbinnen kan aan het vertrouwen in elkaar worden gewerkt. De NZa heeft voor 2009 een maximum vergoeding per uitgeleverd recept vastgesteld van gemiddeld ⬠7,27 die de apotheker mag declareren bij de zorgverzekeraar. Als de zorgverzekeraar en apotheker samen een contract hebben afgesloten, mag een hoger apothekerstarief worden afgesproken tot een maximum van ⬠7,92. Ook mag een lagere clawback worden afgesproken. Het variabele tarief stimuleert beide partijen tot onderhandeling. Apotheken zullen een contract met de zorgverzekeraar willen sluiten om zodoende een hoger tarief te ontvangen voor aanvullende farmaceutische zorg die zij kunnen bieden. Maar omdat het tarief een maximumtarief is, geeft dit tegelijkertijd een prikkel aan de zorgverzekeraar om via onderhandeling tot een lager tarief te komen. Uiteindelijk moet dit variabele tarief leiden tot een betere kwaliteit/prijsverhouding van farmaceutische zorg.
Bron: NZa