Treurig: 50 % van de patiënten en familieleden praat niet mee

De politiek en de hulpverlening zeggen vraagsturing en meepraten in de zorg bovenaan de agenda te hebben staan, maar in de praktijk van de geestelijke gezondheidszorg blijkt daar nog niet veel van. Ypsilon, de grootste consumentenvereniging in de geestelijke gezondheidszorg, bevroeg 365 patienten en familieleden in de afgelopen 5 weken. De helft van hen mag in de praktijk niet meepraten over de behandeling. En dat, terwijl het overgrote deel soms of zelfs vaak twijfelt aan de ingezette behandeling.

Het onderzoek, dat tot stand kwam met steun van Bristol-Meyers Squibb, is het eerste in een reeks waarin de kwaliteit van leven het centrale thema is. Op de stelling “Ik heb mogen meedenken over de behandeling” antwoordt een meerderheid van 52 procent met ‘nee’. Een kwart van hen is patient en heeft het wettelijke recht om mee te praten over de eigen behandeling. De overige geenquêteerden, de naastbetrokkenen, hebben dat recht niet. Zij kunnen zich echter wel beroepen op de medische richtlijn die behandelaars zien als gouden standaard. Deze richtlijn zegt dat bij een optimale behandeling van schizofrenie de behandelaar, de patient én diens omgeving nauw met elkaar samenwerken.

Ypsilon onderzocht ook of patienten en familieleden vinden dat de kwaliteit van leven afhangt van de mate waarin ze hebben mogen meebeslissen. Dat is inderdaad het geval: 42 procent van de ondervraagden antwoord volmondig `ja’, terwijl nog eens 38 procent ‘enigszins’ als antwoord geeft. De consumentenvereniging zegt geschokt te zijn over de cijfers. Voorzitter Marja Hasert: “We krijgen dagelijks telefoontjes en mail van mensen die er bij de hulpverlener niet doorkomen. Dan lijkt het of je een vertekend beeld hebt, maar deze cijfers laten zien dat er echt structureel iets verkeerd is. Het is nog te veel een verhaal van: de dokter beslist. Dat moet anders.”

De eerstvolgende enquête gaat nader in op de vraag of de behandeling tijdig is gestart. Ook de focus in de behandeling en het toekomstperspectief van de patient zullen nog aan de orde komen. De resultaten van dit eerste onderzoek zullen vanaf volgende week zijn op te vragen op www.ypsilon.org/meebeslissen.

Marieke Timmer

Marieke Timmer kan voor een serieus gezondheidsprobleem niet zonder de hulp van een echte zorgprofessional. Net zo goed als u voor het uitwerken van een communicatieplan, het ontwerpen van een logo, het bouwen van een website of het schrijven van een nieuwsbrief of folder op patienthoogte eigenlijk niet zonder de kwaliteiten van een communicatieprofessional kunt. Maar dan natuurlijk wel een met kennis van de zorgsector!