Orthodox-protrestante christenen kiezen vaker voor vaccinatie, meer bezwaren vanuit de antroposofie en homeopathie
ArrayEen aantal groepen in de samenleving staat kritisch tegenover deelname aan vaccinatieprogramma’s. Streng gelovige mensen hebben soms religieuze bezwaren. Voorstanders van de natuurgeneeskunde en de homeopathie vinden dat vaccinatie onnatuurlijk is en dat het afweersysteem van het lichaam zelf zijn werk moet doen. De derde groep is die van verontruste ouders. Zij vinden dat er te weinig aandacht is voor de keerzijde van vaccinaties. Gewetensbezwaren tegen vaccinatie komen vooral voor onder leden van protestants-christelijke groeperingen. Zij wijzen vaccinatie af omdat zij dat strijdig vinden met hun geloof in Gods voorzienigheid. Overigens is sinds eind jaren zeventig de afwijzing ook vanuit vele orthodox protestants-christelijke kerken niet meer absoluut.
Het aantal orthodox-protestante christenen dat hun kinderen laat inenten neemt toe. Volgens huisartsen en schooldirecteuren in regio's waar veel orthodox-protestanten wonen, is er onder deze ouders steeds minder weerstand tegen vaccinatie. Dat heeft Lianne Holty van de Landelijke Vereniging van Entadministratie maandag gezegd in het radioprogramma De Ochtenden. GGD-arts Frits Woonink uit Zeist is het daarmee eens. Op de Zeeuwse eilanden, delen van Zuid-Holland en Utrecht, op de Noord-Veluwe en in de kop van Overijssel wonen veel mensen die om religieuze redenen vaccinatie afwijzen. Zij hebben hun maatschappelijke en sociale contacten vaak vooral binnen de eigen kring en binnen die kring zijn slechts weinigen gevaccineerd. Dat is ongunstig als bijvoorbeeld een poliovirus binnenkomt. In een omgeving waar weinig mensen gevaccineerd zijn, kan gemakkelijker een epidemie ontstaan dan in een omgeving waar de vaccinatiegraad hoog is. Een voorbeeld is de polio-epidemie van 1992. De mensen die toen getroffen zijn, waren allemaal niet of onvolledig gevaccineerd tegen deze ziekte. Uit zijn steekproef op een reformatorische basisschool in Veenendaal blijkt dat in ruim tien jaar het aantal gevaccineerde leerlingen steeg van 45 naar 65 procent. Huisartsen en schooldirecteuren uit regio's waar veel orthodox-protestanten wonen, zien eveneens dat steeds meer ouders kiezen voor een prik tegen kinderziektes. Het RIVM maakt zich vooral ongerust over mensen die prikken afwijzen met argumenten uit de antroposofie of homeopatie, zegt Holty.
GGD-arts Woonink constateert dat op een antroposofische school in Zeist minder leerlingen zijn ingeënt dan op een reformatorische school in die plaats. Bij de antroposofen was 60 procent van de kinderen gevaccineerd; op de reformatorische school was dat 80 procent. Bezwaren vanuit de antroposofie en homeopathie
In de antroposofie vindt men dat het doormaken van kinderziekten een zinvolle betekenis heeft in de ontwikkeling van het kind. Antroposofen wijzen vaccinatie overigens niet in alle gevallen af. Ze maken verschil tussen ‘gevaarlijke’ ziekten (difterie, kinkhoest, tetanus, polio en rodehond) en ‘minder gevaarlijke’ ziekten (bof, mazelen en Hib-ziekten). Zij adviseren wel te vaccineren tegen gevaarlijke ziekten en niet tegen de andere ziekten.
Aanhangers van de homeopathie geven geen eenduidige vaccinatieadviezen. Een advies kan zijn: een kind niet vaccineren en homeopathische middelen geven. Een advies kan ook zijn: een kind wel vaccineren en daarbij ook homeopathische en alternatieve middelen geven. Soms wordt een alternatief vaccinatieschema geadviseerd waarin een aantal vaccinaties niet is opgenomen en een aantal wel. Maar met een alternatief schema is de bescherming van kinderen tegen de zieken waartegen ingeënt wordt minder goed dan met de vaccinaties volgens het Rijksvaccinatieprogramma.
Kritische en verontruste ouders
De laatste jaren is onder ouders de weerstand tegen vaccinaties gegroeid. In 1994 is de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken (NVKP) opgericht door verontruste en kritische ouders. De vereniging vindt dat er te veel en op te jonge leeftijd wordt gevaccineerd en dat de voorlichting over risico's van ziekten en risico's van vaccinaties beter kan.
Holty haalde een onderzoek aan op een reformatorische basisschool in Veenendaal, waaruit bleek dat het percentage ingeënte kinderen de afgelopen tien jaar is gestegen van 45 naar 65. Meer cijfers om haar stelling te onderbouwen ontbreken echter.
Veel orthodox-protestanten laten hun kinderen niet inenten vanwege hun geloofsovertuiging. Vorige week bleek er een uitbraak van de bof te zijn in de biblebelt, het gebied van Zeeland tot de Veluwe waar veel orthodox-protestanten wonen, hetgeen de discussie hierover weer op gang heeft gebracht.
Minister van Volksgezondheid Ab Klink (CDA) heeft daarop aangegeven meer te willen doen aan speciaal op deze groep gelovigen gerichte voorlichting. "Iedereen dient zich ervan bewust te zijn dat er grote risico's verbonden kunnen zijn aan de beslissing om zijn kinderen niet te laten inenten."