Kwetsbare ouderen en chronisch zieken zwaar getroffen door bezuiniging

Het kabinet gaat honderden miljoenen bezuinigen op de zorg aan ouderen en chronisch zieken. Vereenzaming en een groter beroep op duurdere zorg zullen het gevolg zijn. De Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC), de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad
(CG-Raad), de koepel van ouderenorganisaties (CSO) en Mezzo, de organisatie van mantelzorgers en vrijwilligers, roepen het kabinet op eerst grondig te onderzoeken waar de stijging in uitgaven vandaan komt en niet meteen de rekening bij de cliënt te leggen.

De voorgenomen bezuinigingen vinden de cliëntenorganisaties erg onverstandig. De afgelopen jaren zijn er veel grote wijzigingen in het zorgbeleid doorgevoerd. Zo is een deel van de thuiszorg overgeheveld naar de gemeenten (de Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Ook zijn verzorgingshuizen massaal afgebroken, omdat het beleid is dat mensen zelfstandig (moeten) blijven wonen. Cliëntenorganisaties waarschuwen al jaren voor de gevaren van deze ontwikkelingen. Nu doet zich een forse stijging voor in de uitgaven van ‘ondersteunende begeleiding’. Deze ondersteuning maakt het mogelijk dat ouderen en chronisch zieken zelfstandig kunnen blijven functioneren. Door inperking van de ondersteuning zal de druk op familieleden en vrienden die mantelzorg verlenen toenemen.
Het kabinet wil in 2008 fors snoeien in de uitgaven voor ondersteunende begeleiding zonder gedegen onderzoek naar de effecten van genoemde beleidswijzigingen op de uitgaven. De cliëntenorganisaties vinden het onaanvaardbaar dat de cliënt nu de dupe wordt van bezuinigingen. We vragen het kabinet integraal te bekijken waarom de kosten van ondersteunende begeleiding binnen de AWBZ ineens fors stijgen. De effecten van de Wmo en het beleid om mensen thuis te laten wonen, moeten daarbij worden meegenomen.



Visie kabinet
Het kabinet maakt een onderscheid tussen maatregelen in de zorg op korte en langere termijn. Op de korte termijn staan beheersing van kosten en ombuigingen centraal. Het kabinet heeft echter ook een visie neergelegd voor de langere termijn. Cliënten krijgen meer invloed op hun zorg en krijgen beter inzicht in de geboden kwaliteit. Hierover zijn de cliëntenorganisaties verheugd.

Opeten spaargeld
Het kabinet kondigt aan dat er in 2009 een vermogenstoets wordt ingevoerd in de AWBZ. Dat betekent dat ouderen, chronisch zieken en gehandicapten hun spaargeld moeten opeten. Een aantal jaren geleden is de vermogenstoets juist afgeschaft, omdat die onrechtvaardig uitpakte voor spaarzame cliënten. We vinden het ongewenst dat de vermogenstoets nu opnieuw wordt ingevoerd.

Indicatiestelling
Het kabinet wil onnodige bureaucratie bestrijden. Daarom wil het meer indicaties (toegangsbewijs tot zorg) door de zorgaanbieder en huisarts laten verrichten. Dit staat op gespannen voet met de onafhankelijkheid van de indicatiestelling. Het is niet logisch een zorgaanbieder die de zorg levert ook te laten bepalen hoeveel zorg iemand nodig heeft. De huisarts wordt met een dubbele rol opgezadeld: de huisarts en de cliënt hebben een vertrouwensrelatie en vervolgens moet de arts gaan beslissen of iemand wel of geen zorg krijgt. Wij verzoeken het kabinet terughoudendheid te betrachten bij het indiceren door zorgaanbieder of huisarts. Indicatiestelling moet objectief zijn en door een onafhankelijke organisatie worden uitgevoerd.

Rechten cliënt
In 2008 komt er een wetsvoorstel, waarin alle huidige wetten die de rechten van cliënten regelen worden gebundeld. Ook de medezeggenschap door cliëntenraden wordt hierin geregeld. Al jaren ligt er de belofte dat cliëntenraden meer rechten krijgen en een eigen budget ontvangen om de medezeggenschap onafhankelijk van de zorgaanbieder vorm te geven. Dat moet nu ook echt gebeuren! Pas dan kunnen cliëntenraden volwaardig meepraten over kwaliteitsverbetering in de zorg.

Rob