Grote KWF-subsidie voor onderzoek nieuwe kankertherapie met afweercellen
ArrayLUMC-onderzoekers ontvangen een subsidie van 520.000 euro van KWF Kankerbestrijding. Hiermee gaan zij onderzoek doen naar immuuntherapie tegen kanker. Ze richten zich in dit project op tumoren die nu nog aan immuuntherapie ontsnappen.
“Immuuntherapie is een heel andere manier van tumoraanpak dan de klassieke methodes. Met een operatie, chemotherapie of bestraling richt je je puur op de tumor. Bij immuuntherapie probeer je de eigen afweer zover te krijgen dat het de tumor opruimt”, vertelt dr. Thorbald van Hall, onderzoeker op de afdeling Klinische Oncologie.
Immuuntherapie is een veelbelovende, vrij nieuwe onderzoekstak en wordt op beperkte schaal al toegepast. Bij sommige patiënten werkt het goed, maar het slaat niet bij iedereen aan. Samen met prof. Sjoerd van der Burg heeft Van Hall een subsidie van KWF Kankerbestrijding gekregen om hier verder onderzoek naar te doen.
“Tumoren hebben specifieke vlaggetjes op hun oppervlak waaraan het immuunsysteem ze kan herkennen”, legt Van Hall uit. “Bij immuuntherapie probeer je afweercellen te stimuleren om op deze vlaggetjes af te gaan. Maar sommige tumoren zorgen ervoor dat ze minder van deze vlaggetjes hebben, zodat de normale vormen van immuuntherapie niet effectief zijn.”
Tjokvol met afweercellen
Een aantal jaar geleden ontdekte Van Hall en collega’s dat deze tumoren toch herkenbaar zijn, aan wat zij TEIPP doopten. TEIPP staat voor T-cell Epitopes associated with Impaired Peptide Processing. Ook dit zijn vlaggetjes, of antigenen, die typisch zijn voor tumoren en waartegen het afweersysteem zich kan richten. “Tumoren zitten vaak tjokvol met afweercellen, maar blijkbaar gaat er toch iets mis, waardoor ze niet worden opgeruimd.”
De onderzoekers gaan de afweercellen (T-cellen) karakteriseren en proberen een afweerreactie tegen TEIPP op gang te brengen. Zij richten zich hierbij met name op melanoom en baarmoederhalskanker, twee vormen van kanker waarbij het LUMC al patiënten met immuuntherapie behandeld, maar deze werken niet bij iedereen en kunnen (ernstige) bijwerkingen hebben.
Verschillende soorten immuuntherapie combineren
“Er wordt momenteel veel verwacht van combinatiebehandelingen”, vertelt Van Hall. “Bestraling of chemotherapie gecombineerd met immuuntherapie bijvoorbeeld. Maar je kunt ook verschillende soorten immuuntherapie combineren. Bijvoorbeeld de T-cellen stimuleren zich op TEIPP te richten en tegelijkertijd de rem van de T-cellen afhalen. Er zijn namelijk ook terugkoppelingsmechanismes die ervoor zorgen dat T-cellen niet te hard van stapel lopen, om nadelige effecten te voorkomen. Maar om de tumor op te ruimen moeten de T-cellen juist wel harder gaan werken. Hoe meer wapens je tegelijk inzet, hoe moeilijker de tumor het heeft om te ontsnappen, is de gedachte.”
Dit onderzoek past in het profileringsgebied van ‘Cancer pathogenesis and therapy’ van het LUMC. Voor dit onderzoek wordt een promovendus gezocht. De vacature staat open tot 13 januari 2014.
Bron: LUMC
