Palliatieve zorg aan moslimpatiënten kampt met culturele barrières
Array
Tijdens een symposium met dezelfde naam, ging in VUmc de educatieve film Kleur bekennen in première. Deze film – die een vervolg is op een scriptie over dit onderwerp van verpleegkundige Gerdiene van Rinsum – behandelt de palliatieve zorg aan moslimpatienten. Allerlei zorgverleners en zorgopleidingen, ook buiten VUmc kunnen de informatiefilm gebruiken.
Palliatieve zorg is bedoeld om de kwaliteit van leven van patienten in de laatste levensfase zo goed mogelijk te laten zijn. Het gaat om zorg in fysieke zin, waaronder pijnbestrijding, maar het betekent ook aandacht voor psychosociale en spirituele aspecten en de zorg en nazorg voor familie en naasten.
Aangepast
“Palliatieve zorg wordt altijd aangepast aan de persoon en zijn wensen”, vertelt Wouter Zuurmond, professor palliatieve zorg en pijnbestrijding. “Het is logisch dat wanneer zorgverleners meer weten over de achtergrond van een patient, het makkelijker is om de zorg goed af te stemmen en zo communicatieproblemen te voorkomen.” Omdat steeds meer patienten een islamitische achtergrond hebben is het volgens Zuurmond goed om kennis te hebben van hun cultuur en religie. “De film en het bijbehorende boekje geven goede informatie over palliatieve zorg in relatie tot de islam. Een voorbeeld is hoe mensen zich verhouden tot pijn. Sommige moslims zien pijn bijvoorbeeld als straf die ze moeten ondergaan. Voor de zorgverleners is dat belangrijk om te weten, want als deze angsten en gedachten bestaan, hoe zal de therapietrouw dan zijn?”
Een ander voorbeeld is volgens Zuurmond het onderwerp palliatieve sedatie die ook onderdeel kan uitmaken van palliatieve zorg. “Sommigen geven aan die niet te willen, omdat ze helder voor Allah willen verschijnen, dat is belangrijk om te weten bij de behandeling.”
Wensen kennen
“Het belangrijkste bij palliatieve zorg is een goede attitude”, vertelt Jolanda Brugman, leidinggevende gynaecologie/oncologie. Zij werkte mee aan het maken van de film. “Als zorgverlener moet je weten dat er uiteenlopende wensen kunnen zijn en dat die soms verder gaan dan directe regels uit de koran. Je moet allerlei aspecten goed van tevoren bespreken. Wensen kunnen gaan over voedsel en vasten, over al dan niet zelf wassen, over bezoek, over rituelen bij en na het overlijden, en zo meer We proberen er rekening mee te houden en begrip te tonen, en als het nodig is leggen we uit waarom iets niet kan.”
Door als zorgverlener bewust te zijn van verschillen in normen, waarden en gebruiken, kan volgens Jolanda Brugman de communicatie goed en open verlopen, waardoor er een vertrouwensrelatie ontstaat. Brugman: “Dan pas is goede palliatieve zorg mogelijk.”
Bron: VU
